1936 yılında Türkiye’nin en lüks otellerinden biri olarak açılan Bursa Çelik Palas, şanına yakışır bir restorasyondan sonra geçen yıl yeniden hizmete açılmıştı. Geçtiğimiz aylarda ise, Atatürk’ün Bursa ziyaretlerinde kaldığı, otelin en eski bölümü Atatürk Palas adıyla misafir kabul etmeye başladı. Şimdi müsaadenizle Uludağ eteklerine uzanıyor ve zaman yolculuğumuza başlıyoruz.
Çelik Palas’ın tarihi Atatürk’ün bir Bursa ziyaretinde yazılmaya başladı. 29 Eylül 1925 gecesi, eski Mısır Hıdivi Abbas Hilmi Paşa’nın konuğu olarak onun yatıyla Marmara’da bir gezinti yapan Atatürk, Hıdiv’in Bursa’da bir otel ve kaplıca yaptırmak istediğini öğrenince bu amaçla bir şirket kurulmasını istedi. Bunun üzerine 20 Şubat 1928 tarihinde Bursa Kaplıcaları Türk Anonim Şirketi kuruldu. Merkezi İstanbul’da olan şirketin amaçları şöyle sıralanıyordu: “1. Bursa’nın sıcak ve soğuk maden sularının işletme hakkını almak. 2. Modern banyolar, oteller, gazinolar, lokantalar, parklar ve oyun alanları kurmak. 3. Bunları bizzat, ya da başka ticari kuruluşlar aracılığıyla işletmek.” Şirketin ortakları Hıdiv Abbas Hilmi Paşa, Türkiye İş Bankası, Türkiye Ticaret ve Sanayi Bankası, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Ziraat Bankası, Bursa İl Özel İdaresi ve Bursa Belediyesi’ydi. Şirkette Atatürk ve Celal [Bayar] Bey de pay sahibi idiler.
Bastonun saplandığı yere kurulan otel!
Şirket kurulmuştu ama otel nereye yapılacaktı? Otelin yapılacağı yerin nasıl seçildiğini, olayın bizzat kahramanı olan dönemin Bursa Valisi Fatin Bey (Güvendiren) şöyle anlatır: “Atatürk, otelin kurulmasına karar verdiği gecenin sabahında Köşk’ün [şimdi Atatürk Köşkü Müzesi olan yapı Çelik Palas’ın hemen yanında yer alıyor] ayrılarak zeytinliklere doğru yürüyüşe çıktı. Bu sırada ben kendisine, ‘Paşam, oteli nereye yapmamızı uygun görürsünüz?’ diye sordum. Atatürk, Yeni Kaplıca, Kaynarca ve Kara Mustafa hamamlarının bulunduğu yere baktı ve elindeki bastonu toprağa dikip, ‘Mesela buraya yapılabilir’ diye cevaplayarak otelin yapılacağı yeri gösterdi.”
Çelik Palas’ın inşa edildiği yer hep tartışma konusu olmuştur. Şirketin ortakları, Atatürk’ün seçtiği yeri görünce, “iyi güzel de, burada ve yakınında sıcak su yok ki! Civardaki kaplıcalar da sahipli. Zaten oradan buraya sıcak suyu çıkarmak çok zor,” diye itiraz ederlerse de, Vali Fatin Bey, “Atatürk’ün bastonunu diktiği yerden başka yere otel yaptırmam,” diye diretir. Otelin bulunduğu yere su, Hudavendigâr Vakfı’ndan, yani üç kilometre uzaktan boru döşenerek getirilir.
'devamı bu ay çıkan Atlas Tarih dergisinde!)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder